آکنه درنتیجه انسداد فولیکولهای مو ایجاد میشود. وقتی چربی، آلودگی و سلولهای مرده روی سطح پوست منافذ پوست را مسدود میکنند، جوش یا عفونتهای کوچک و موضعی ایجاد میشوند. در درمان آکنه باکتریها از بین میروند و روغنها و چربی اضافی که باعث ابتلا به آکنه میشود خشک میشوند. در مطلبی دیگر، مفصل توضیح دادیم که آکنه چیست و حالا در این مطلب، به طور مفصل و اختصاصی میخواهیم به درمان آکنه (درمان جوش) بپردازیم.
درمانهای مختلف آکنه عبارتند از تغییر سبک زندگی، درمانهای موضعی، داروهای خوراکی و عملهای جراحی.
درمان مناسب برای هر فرد به شرایط خاص آن فرد بستگی دارد. درمان آکنه خفیف تا ملایم مانند جوش سرسفید یا جوش سرسیاه نسبتاً آسان است. بااینحال اگر به آکنه التهابی یا کیستی مبتلا هستید، درمانتان کمی چالشبرانگیز است. آکنه کیستی یک کیست بزرگ، دردناک و قرمز زیر سطح پوست است. متخصص پوست تشخیص میدهد که چه درمانی مناسب شما است.
روشهای درمان آکنه و نکاتی که در این مقاله میخوانید
درمان آکنه با اصلاح سبک زندگی
بسیاری از افراد مبتلا به آکنه یا جوش خفیف میتوانند با تغییر سبک زندگی وضعیت خود را مدیریت کنند. چربی یکی از مهمترین دلایل آکنه است بنابراین تمیز نگهداشتن صورت و جلوگیری از برخورد موهایتان با صورتتان حائز اهمیت است بهخصوص اگر موهایتان چرب است. چربی مو و صورت روی لوازم خوابتان جمع میشوند. عوض کردن روزانه یا هفتگی رو بالشتی به پیشگیری از انباشت چربیها کمک میکند.
برای درمان آکنه، هرروز صورت خود را دو تا سه بار با آب ولرم و یک پاککننده ملایم بشویید که حالت سایندگی ندارد. پوستتان را محکم نشویید. سعی کنید از محصولات تحریککننده مانند لوسیونهای معطر یا لوازمآرایشی بر پایه روغن استفاده نکنید. مرطوب کنندهها و ضد آفتابهایی با برچسب «فاقد مواد محرک جوش زا» را انتخاب کنید. این بدان معناست که این محصول منافذ پوست شما را مسدود نمیکند.
این تغییرات به رفع آکنه خفیف کمک میکنند. اگر خواستار چیز قویتری هستید، پزشکتان استفاده از داروهای موضعی یا خوراکی را توصیه میکند.
استفاده از داروهای موضعی برای درمان آکنه (جوش)
منظور از داروهای موضعی لوسیونها، ژلها و کرمهایی است که روی پوستتان میمالید. سعی کنید صبحها و قبل از خواب بعد از شستن صورتتان یک لایه نازک از آنها را بر روی پوستتان بمالید. میتوانید بعضی از آنها را بدون نسخه تهیه کنید و تهیه بعضی دیگر به نسخه نیاز دارد.
محصولات آکنه که بدون نسخه به فروش میرسند معمولاً حاوی ماده مؤثر اسید سالیسیلیک یا بنزوئیل پراکسید هستند. این مواد میزان چربی تولیدی بدن شما را کاهش میدهند. همچنین آنها التهاب را تسکین میدهند. این ویژگیها به درمان لکهای موجود و جلوگیری از ایجاد لکههای جدید کمک میکند.
وقتی محصولات بدون نسخه بهاندازه کافی قوی نیستند، میتوان از داروهای موضعی تجویزی استفاده کرد. این ژلها یا کرمهای آکنه حاوی ترتینوئین (داروی رتینوئیدی که از ویتامین A تهیه میشود) نسخه قویتر بنزوئیل پراکسید یا آنتیبیوتیکی به نام کلیندامایسین هستند. وقتی به آکنه متوسط تا شدید مبتلا میشوید، این داروهای تجویزی در از بین بردن باکتریها بهتر عمل میکنند.
داروهای خوراکی برای رفع آکنه
به داروهای خوراکی آکنه داروهای فراگیر میگویند چون جذب کل بدن شما میشوند. این داروها فقط با نسخه پزشک فروخته میشوند و معمولاً از این داروها برای درمان آکنه متوسط تا شدید استفاده میشود که درمان موضعی برای آنها جواب نمیدهد. برای استفاده این داروها حتما باید تحت نظر پزشک باشید. سه نوع داروی خوراکی مورداستفاده برای درمان آکنه عبارتند از:
آنتیبیوتیکها
احتمالاً پزشکتان یک قرص آنتیبیوتیک روزانه مانند تتراسایکلین برای شما تجویز میکند. این قرص با باکتریها و عفونت مبارزه میکند. معمولاً در کنار آنتیبیوتیکها از داروهای موضعی و ژلها و کرمهایی استفاده میشود که بهتنهایی شرایط شما را بهبود نمیبخشند.
سرخود از آنتی بیوتیک ها استفاده نکنید.
قرصهای پیشگیری از بارداری
در بعضی از زنها کنترل سطح هورمون به درمان آکنه کمک میکند. بااینحال در دوران بارداری نباید از قرصهای پیشگیری از بارداری استفاده کنید. اگر باردار هستید از پزشکتان بپرسید که برای از بین بردن جوشهایتان چهکاری میتوانید انجام دهید.
ایزوترتینوئین
ایزوترتینوئین یک داروی قوی از خانواده رتینوئیدها است. این دارو اندازه غدد چربی را کاهش میدهد تا چربی کمتری تولید کند. همچنین این دارو به تنظیم گردش سلولی پوست کمک میکند تا سلولها از انتشار باکتری و چربی اضافی از منافذ پوست شما جلوگیری نکنند.
معمولاً ایزوترتینوئین بیشتر برای افراد مبتلا به آکنه کیستی تجویز میشود. پزشک زمانی این دارو را تجویز میکند که سایر داروها مؤثر واقع نشوند. بااینحال این دارو میتواند عوارض جانبی شدیدی داشته باشد، بنابراین مناسب همه نیست و باز هم تاکید میکنیم تنها به دستور پزشک متخصص از آن استفاده کنید.
عملهای درمان آکنه
چند عمل جراحی برای درمان آکنه شدید وجود دارند گرچه این عملهای جراحی خیلی شایع نیستند. این عملها معمولاً همگی در مطب پزشک انجام میشود. شاید آنها دردناک باشند و در بعضی از موارد باعث ایجاد جای زخم میشوند.
تخلیه و استخراج آکنه
در طی تخلیه و استخراج پزشک بهصورت دستی کیسههای بزرگ ایجادشده زیرپوستتان را تخلیه میکند. پزشک مایعات، کثیفی، چرک و پوست مرده داخل کیست را تخلیه میکند تا عفونت و درد کاهش پیدا کند. احتمالاً پزشک به کیست آنتیبیوتیک یا استروئید تزریق میکند تا سریعتر بهبود پیدا کند و ریسک ایجاد جای زخم کاهش پیدا کند.
لیزر درمانی برای درمان آکنه
لیزر درمانی نیز به درمان عفونت آکنه کمک میکند. نور لیزر میزان باکتری جمع شده بر روی پوست که عامل بروز آکنه هستند را کاهش میدهد.
لایهبرداری شیمیایی و میکرودرم ابریژن
در لایهبرداری شیمیایی و میکرودرم ابریژن لایه بالایی پوست شما برداشته میشود. در طی این فرایند جوشهای سرسفید و سرسیاه شما از بین میروند.
درمان آکنه در دوره بارداری
تقریباً همه افراد در برههای از زندگی خود آکنه را تجربه میکنند. آکنه در سنین نوجوانی رایج است. بااینحال بزرگسالان هم گاهی اوقات علیالخصوص در دوران بارداری جوش میزنند. خانمهای باردار مبتلا به آکنه نمیتوانند از همه گزینههای درمانی استفاده کنند.
بیشتر داروهای مورداستفاده برای درمان آکنه در نوجوانان و بزرگسالان مناسب استفاده در طول دوره بارداری نیستند یا ایمنی استفاده از دارو در طی این دوره مشخص نیست.
رتینوئیدهای موضعی از داروهای دسته C محسوب میشوند؛ یعنی مطالعات حیوانی نشان داده است مصرف زیاد این داروها برای جنین در حال رشد مضر هستند. پیش از استفاده از ترتینوئین با پزشک خود مشورت کنید.
همچنین ایزوترتینوئین و تتراسایکلین به جنین آسیب میرسانند. ایزوترتینوئین باعث نقایص مادرزادی میشود و تتراسایکلین نیز رنگ دندانهای کودکتان را تغییر میدهد. در دوره بارداری از هیچیک از این داروها استفاده نکنید.
محصولات حاوی بنزوئیل پراکسید ازجمله محصولات بیخطر درمان آکنه در دوره بارداری هستند.
اثرات جانبی داروهای رفع آکنه
اثرات جانبی داروهای آکنه به روش انتخابی و قدرت دارو بستگی دارد. خشکی و تحریک پوست شایعترین عوارض جانبی داروهای موضعی درمان آکنه هستند. خوشبختانه علائم موقتی هستند و با عادت کردن بدنتان به دارو این علائم از بین میروند. اگر پوستتان دچار خارش و سوزش و یا پوستهپوسته شد به پزشکتان اطلاع دهید.
داروهای خوراکی عوارض جانبی شدیدتری دارند. آنتیبیوتیکها باعث ناراحتی معده، سرگیجه و سبکی سر میشوند. اگر از قرصهای پیشگیری از بارداری استفاده میکنید از سایر روشهای پیشگیری از بارداری نیز استفاده کنید چون بعضی از آنتیبیوتیکها تأثیر قرصهای پیشگیری از بارداری را کاهش میدهند.
اگر برای درمان آکنه قرص پیشگیری از بارداری مصرف میکنید، حواستان باشد که افزایش خطر لختگی خون و فشارخون بالا از عوارض جانبی داروهای پیشگیری از بارداری هستند.
ایزوترتینوئین خوراکی عوارض جانبی شدیدی دارد بهخصوص اگر در حین مصرف آن باردار شوید. گزارششده است که نوزادانی که مادر آنها در دوره بارداری ایزوترتینوئین مصرف کرده است با نقص مادرزادی شدید متولد میشوند. همچنین این دارو خطر افسردگی و افکار خودکشی را افزایش میدهد و بر سطح کلسترول و عملکرد کبدتان تأثیر میگذارد.
با پزشکتان مشورت کنید
آکنه قابلدرمان است. وقتیکه تغییر در سبک زندگی برای درمان آکنه جواب نمیدهد، درمانهای کمتر تهاجمی یعنی داروهای بدون نسخه را امتحان کنید. اگر به داروی قویتری نیاز دارید حتماً به پزشک مراجعه کنید. پزشک آکنه شما را معاینه میکند و برای درمان آن پیشنهادهایی میدهد. تحقیقات پزشکی پیشرفته در حال یافتن روشهای جدیدی برای درمان عفونت هستند.
منابع:
دیدگاهتان را بنویسید